- Գործողության անունը դարձրո՛ւ այդ գործողության հետ կապված առարկայի անուն: Գրի՛ր գործածված ածանցները:
Քերել, գրել, կապել, քամել, թակել, ըմպել, բացել, գործել, խաղալ, ուտել, խմել, հագնել, ձգել, փակել, խթանել, փաթաթել, ճոճել, գանձել, զսպել, ջնջել, ծածկել, կապել, օրորել:
Քերիչ, գրիչ, …, քամիչ, ըմպելիք, բացիչ, գործիք, խաղալիք, ուտելիք, խմելիք, հագուստ, ձգան, փական, խթանիչ, փաթաթիչ, ճոճանակ, ․․․, զսպանակ, ջնջիչ, ծածկոց, օրորոց։
- Շարքի բոլոր բառերը բացի մեկից, նույն ձևով են կազմված: Գտի՛ր օրինաչափությանը չենթարկվող բառը:
ա) Տնային, մարդկային, տղային, կապկային, լեռնային:
Մյուս բառերում այինը որպես ածանց է գործածվում, իսկ այստեղ որպես վերջավորություն։
բ) Ձգան, փական, իշխան, ձկան, վիպասան:
Մյուս բառերում անը բառի մասնիկ է, իսկ այստեղ որպես վերջավորություն։
գ) Պապոնք, մերոնք, ձերոնք, զարթոնք, հոնք:
Մյուս բառերում ոնքը որպես ածանց է գործածվում, իսկ այստեղ որպես վերջավորություն։
դ) Համառորեն,տնօրեն, վեհորեն անսրտորեն, մարդկայնորեն:
Մյուս բառերում որեն որպես ածանց է գործածվում, իսկ այստեղ որպես բառի մասնիկ։
- Տրված արմատներով բաղադրյալ (բարդ և ածանցավոր) բառեր կազմի՛ր` դրանք դնելով նոր բառերի սկզբում, մեջտեղում և վերջում:
Ձեռք-ձեռնոց, անձեռք
հյուր-հյուրամեծար, հյուրանոց
հույս-հուսալի, անհույս
վերջ-վերջավորություն, անվերջ
գետ, (գիտ)- գիտություն, տգետ
գետ-գետաբերան,
- Ընդգծված բառակապակցությունները մեկական բառերով փոխարինի՛ր:
Դեռևս հեռու անցյալում մարդիկ նկատել են, որ կաղնին ծառերի մյուս տեսակներից ավելի հաճախ է խփվում կայծակից : Կայծակի ժամանակ և անձրևից պաշտպանվելու համար պատսպարվելու տեղ փնտրելիս պետք է հեռու գնալ կաղնուց: Կանաչով պատելը փրկում է քաղաքում բնակվողներին. օդում եղած փոշու ու գազի մեծագույն մասը ծառերի, թփերի, խոտի վրա է նստում: Փայտի նյութից գրեթե քսան հազար արտադրանքի տեսակ են ստանում:
Դեռևս հեռու անցյալում մարդիկ նկատել են, որ կաղնին մյուս ծառատեսակներից ավելի հաճախ է կայծակահարվում : Կայծակի ժամանակ և անձրևից պաշտպանվելու համար պատսպարան պետք է հեռանալ կաղնուց: կանաչապատելը փրկում է քաղաքաբնակներին. օդում եղած փոշու ու գազի մեծագույն մասը ծառերի, թփերի, խոտի վրա է նստում: Փայտանյութից գրեթե քսան հազար արտադրատեսակ են ստանում:
Advertisement
about:blank
5.Ընդգծված բառակապակցությունները մեկական բառերով փոխարինի՛ր:
Վանա լճի մոտ շրջանում մոտակայքում ընկած Ռշտունյաց լեռները հայտնի էին պղնձի, կապարի, երկաթի հանք ունեցող վայրերով, հանքավայրերով որոնք բազմաթիվ անգամներ հիշատակվել են հայկական ձեռքով գրված գրքերում ձեռագրերում: Բրոնզի ու երկաթի դարերի շրջաններից դարաշրջաններից սկսած՝ հայկական լեռնոտ աշխարհում լեռնաշխարհում արդյունահանվում ու ձուլվում էին տարբեր մետաղներ, որը պատճառ էր դառնում, որ հանվող նյութերի անունները դառնային տեղերի անուններ տեղանուններ:
Հետագայում հնէաբանությամբ զբաղվող գիտնականներն հնէաբանները ու երկրաբանությամբ զբաղվողները երկրաբանները այդ անվանումների միջոցով հայտնաբերում էին լեռներում գտնվող լքված փորված տեղեր փոսերը ու մետաղ ձուլելու տեղեր մետաղաձուլարաննեը:
6. Տրված բառերը բաժանի՛ր տասը խոսքի մասերի՝ գոյական, ածական, թվական, դերանուն, բայ, մակբայ, կապ, շաղկապ, ձայնարկություն, վերաբերական բառեր:
Կառուցել, իսկ, երեքական, ես, արագ, հավանաբար, շենք, օ՜ֆ, ոչ ոք, զրուցել, շինարարական, հանելուկ, բոլորը, երրորդ, տեղ-տեղ, մասին, և, փայտաշեն, առավոտյան, որովհետև, գուցե, տաղավար, ո՛չ, խառնել, ջա՜ն, երեք հարյուր երեսուներկու, մեջ, հոյակապ, բացի, հեյ-հե՜յ:
Գոյական — շենք, հանելուկ, տաղավար
ածական — շինարարական, փայտաշեն, հոյակապ
թվական — երեքական, երրորդ, երեք հարյուր երեսուներկու
դերանուն — ես, ոչ ոք, բոլորը
բայ — կառուցել, զրուցել, խառնել
մակբայ — տեղ-տեղ, գուցե,արագ
կապ — բացի, մասին, մեջ, իսկ
շաղկապ — և, ո՛չ, որովհետև
ձայնարկություն — օ՜ֆ, ջա՜ն, հեյ-հե՜յ
վերաբերական — հավանաբար, առավոտյան
- Փակագծերում տրված բառերից և բառակապակցություններից նախադասության մտքին համապատասխանող գոյականներ ստացի՛ր և գրի՛ր կետերի փոխարեն:
Բնության մեջ համատարած լռություն (լռել) չկա:
Աղմուկը կարող է հիշողության (հիշել) կորստի (կորչել) պատճառ դառնալ:
Աշխատանքից (աշխատել) հոգնած մարդու վրա ազդում է քաղաքային … (երթալ ու գալ) աղմուկը, բարձրաձայն խոսքը(խոսել):
Կա ենթադրություն (ենթադրել), որ ջուրը ոչ միայն Երկրի, այլ նաև ուրիշ մոլորակների (մոլորել) վրա է շատ:
Կենսաբաններ/մարդաբաններ (մարդու մասին գիտությամբ զբաղվող) վկայում են, որ մարդկանց մարմնի յոթանասուն տոկոսը ջրից է բաղկացած:
Բժշկության խորհրդանիշը (խորհուրդը նշել) եղել և մնում է օձը:
- Փակագծում տրված բառերից և բառակապակցություններից նախադասության մտքին համապատասխանող գոյականներ ստացի՛ր և գրի՛ր կետերի փոխարեն:
Եֆրեմովի «Անդրոմեդի միգամածությունը» ֆանտաստիկական վեպում պատմում է մի խումբ տիեզերագնացների (տիեզերք գնալ) հեռավոր միջաստղային ճանապարհորդության (ճանապարհորդել) մասին: Նրանց աստղաթիռի արագությունը (արագ) շատ մոտ է լույսի արագությանը (արագ), և ժամանակը երկրայինի համեմատությամբ (համեմատել) շատ դանդաղ է շարժվում: Տիեզերագնացները գալակտիկայի ամենահեռավոր շրջաններին հասնելու առաջադրանք (առաջադրել) ունեն: Պիտի հասնեն այն աստղին, որի մոլորակներից (մոլորել) մեկի վրա, ըստ որոշ ենթադրությունների (ենթադրել) մեզ նման մարդիկ են բնակվում: Ինչպիսի՜ն կլինի ամբողջ մարդկության ցնծությունը (ցնծալ), երբ նրանք վերադառնան ու այլ աշխարհի մարդկանցից ողջույն բերեն: